20 WRZEŚNIA – 20 LISTOPADA 2019

Magdalena Więcek

Glin

Magdalena Więcek była jedną z najbardziej radykalnych rzeźbiarek w powojennej Polsce. Zafascynowana postępem techniki, a w szczególności nowym materiałem rzeźbiarskim–aluminium, tworzyła abstrakcyjne rzeźby z metalu i korespondujące z nimi prace na papierze.

Przecinające się łuki rzeźby Sacrum I przywodzą na myśl zarówno sklepienia gotyckich katedr, jak i architekturę współczesną – słynną arenę sportową w Raleigh w Północnej Karolinie wybudowaną na początku lat 50. według projektu Macieja Nowickiego. Nierównomierne łuki, niczym podwieszone dachy „Paraboleum”, zdają się przeciwstawiać sile ciążenia. Cykl „Sacrum” uznawany przez krytyków za szczytowe osiągnięcie w dziedzinie rzeźby, nosił roboczą nazwę „Katedry”. Wedle słów samej artystki, za tym konfesyjnym tytułem stoi nie tylko geometria kształtu gotyckiego łuku ostrego, lecz także religijne przeżycia, jakich artystka doświadczyła podczas wielomiesięcznej rekonwalescencji po wypadku samochodowym, któremu uległa w Wigilię 1970 roku.

Sacrum I, 1972, odlew aluminiowy, 61 x 65 x 14 cm

W październiku 1976 roku Magdalena Więcek wraz z Janem Berdyszakiem, Krystianem i Anną Jarnuszkiewiczami oraz Maciejem Szańkowskim uczestniczyła w plenerze rzeźbiarskim w Koninie, który zakładał wykorzystanie produktów Huty Aluminium. Najprawdopodobniej właśnie z Konina pochodzi fragment grubej aluminiowej blachy, który zwinięty z gracją i niejaką dezynwolturą, utworzył tę lapidarną, zaskakująco ponadczasową rzeźbę. Ustawiona w chwiejnej równowadze na autorskim drewnianym postumencie, jednym prostym gestem opowiada o odwiecznym marzeniu ludzkości o locie. Jest zarazem poważna i przewrotna, kojarzy się z fikaniem koziołków i kręceniem lotniczych akrobacji. Ma w sobie lekkość rysunku i powagę budowli.

Bez tytułu, 1976, aluminium, 62 cm × 65 cm × 14 cm